Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου 2015

Μια ερμηνεία για το «Κεμάλ»




«Καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δε θα αλλάξει ποτέ, Καληνύχτα...»(;)




Ο «Κεμάλ» που μελοποίησε ο Μάνος Χατζηδάκης, δεν είναι ένα οποιοδήποτε ποίημα. Είναι ένα ποίημα βαθιάς αλήθειας και κοινωνικης νομοτέλειας! Δεν είναι ένα μοιρολόι, λυπητερό, συναισθηματικό, μοιρολατρικό. Είναι ένα ποίημα που βγάζει ψυχή και αισιοδοξία (χωρίς καν να το συνειδητοποιούμε) η οποία επιβεβαιώνεται από το ότι το τραγουδάμε χρόνια τώρα διαρκώς και περισσότερο και αντί να μας φέρνει δάκρυ μας φέρνει έναν αέρα αισιοδοξίας. Αυτό το κάνει διαχρονικό.



Οι περισσότεροι που το ακούν, αρχικά μένουν στην απλή ερμηνεία της τελευταίας στροφή του τραγουδιού: «Καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δε θα αλλάξει ποτέ, Καληνύχτα...». Το ακούν και το ερμηνεύουν με απογοήτευση, μοιρολατρικά, χωρίς να υποπτεύονται ότι εννοεί τα ακριβώς αντίθετα..  








Θεωρώ ότι αυτός ο τελευταίος στοίχος δεν επιβεβαιώνει την αποτυχία κάθε προσπάθειας όπως αυτή του μικρού Σεβαχ να αλλάξει τον κόσμο. Επιβεβαιώνει μόνο τον προηγούμενο στοίχο του ποιήματος: «νικημένο μου ξεφτέρι δεν αλλάζουν οι καιροί, με φωτιά και με μαχαίρι πάντα ο κόσμος προχωρεί». Ναι, αυτός ο κόσμος «δεν αλλάζει» με τίποτα! Τι ακριβώς δεν αλλάζει ο κόσμος; Μα τον  ανάλλαχτο κανόνα του, τη νομοτέλεια του να  αλλάζει μόνο «με φωτιά και με μαχαίρι»! Αυτό είναι που δεν αλλάζει ποτέ και όχι ίδιος ο κόσμος, αυτό είναι το δίδαγμα και δεν το καταλαβαίνουν πολλοί!

 




Αυτός είναι ο κανόνας εξέλιξης του κόσμου ο οποίος δεν άλλαξε ποτέ από την αρχή των ταξικών κοινωνιών και αυτή η αρχή, αυτός ο κανόνας, αυτό το δίδαγμα δεν αλλάζει ποτέ, λέει ο «Αλλάχ» στον μικρό Σεβάχ που νόμισε ότι μπορεί να αλλάξει τον κόσμο με έναν όρκο και μια υπόσχεση.



Καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ την αρχή του να αλλάζει με φωτιά και με μαχαίρι. Η βία είναι η μαμή της ιστορίας.



Ο στιχουργός Ν. Γκάτσος ήξερε καλά την ιστορία της εξέλιξης των κοινωνιών και ήξερε καλά τι λόγια έβαζε στο στόμα του Αλλάχ.


 


Και για όσους σήμερα δεν λαμβάνουν το μήνυμα και το δίδαγμα και όσοι το ακούν και νομίζουν πως τους καλεί να υποταχθούν στη μοίρα τους, ας ξανακούσουν το τραγούδι, ίσως καταλάβουν ότι «με φωτιά και με μαχαίρι πάντα ο κόσμος προχωρεί» αλλιώς δεν αλλάζουν οι καιροί! Τότε μπορεί και να το ακούσουν αισιόδοξα μπορεί και να πάρουν στα χέρια τους τη «φωτιά».






«Κεμάλ»

Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις


Ακούστε την ιστορία του Κεμάλ
ενός νεαρού πρίγκιπα, της ανατολής
απόγονου του Σεβάχ του θαλασσινού,
που νόμισε ότι μπορεί να αλλάξει τον κόσμο.
αλλά πικρές οι βουλές του Αλλάχ
και σκοτεινές οι ψυχές των ανθρώπων.

Στης Ανατολής τα μέρη μια φορά και ένα καιρό
ήταν άδειο το κεμέρι, μουχλιασμένο το νερό
στη Μοσσούλη, τη Βασσόρα, στην παλιά τη χουρμαδιά
πικραμένα κλαίνε τώρα της ερήμου τα παιδιά.

Κι ένας νέος από σόι και γενιά βασιλική
αγροικάει το μοιρολόι και τραβάει κατά εκεί.
τον κοιτάν οι Βεδουίνοι με ματιά λυπητερή
κι όρκο στον Αλλάχ τους δίνει, πως θ’ αλλάξουν οι καιροί.

Σαν ακούσαν οι αρχόντοι του παιδιού την αφοβιά
ξεκινάν με λύκου δόντι και με λιονταριού προβιά
απ’ τον Τίγρη στον Ευφράτη, απ’ τη γη στον ουρανό
κυνηγάν τον αποστάτη να τον πιάσουν ζωντανό.

Πέφτουν πάνω του τα στίφη, σαν ακράτητα σκυλιά
και τον πάνε στο χαλίφη να του βάλει την θηλιά
μαύρο μέλι μαύρο γάλα ήπιε εκείνο το πρωί
πριν αφήσει στην κρεμάλα τη στερνή του την πνοή.

Με δύο γέρικες καμήλες μ’ ένα κόκκινο φαρί
στου παράδεισου τις πύλες ο προφήτης καρτερεί.
πάνε τώρα χέρι χέρι κι είναι γύρω συννεφιά
μα της Δαμασκού τ’ αστέρι τους κρατούσε συντροφιά.

Σ’ ένα μήνα σ’ ένα χρόνο βλέπουν μπρος τους τον Αλλάχ
που από τον ψηλό του θρόνο λέει στον άμυαλο Σεβάχ:
«νικημένο μου ξεφτέρι δεν αλλάζουν οι καιροί,
με φωτιά και με μαχαίρι πάντα ο κόσμος προχωρεί»

Καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δε θα αλλάξει ποτέ
Καληνύχτα...




1 σχόλιο:

  1. ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΣΤΟ facebook

    (1) Kemal - Xatzidakis (the original)Convert & Download

    https://www.youtube.com/watch?v=T-f-vQX942I&lc=z22fen1yqybogdo5s04t1aokgvdfivv5xsnl4a4qw1ymrk0h00410.1570557824574184&feature=em-comments


    5.581.297 προβολέςConvert & Download
    •15 Ιαν 2009
    21 χιλ. 778 Κοινοποίηση
    Αποθήκευση

    cozwizza
    2,87 χιλ. συνδρομητές
    Aliki Kagialoglou (vocals), Manos Xatzidakis (music and narration), Nikos Gkatsos (lyrics). Album: "Antikatoptrismoi" 1993 towards the end, Xatzidakis says: "Goodnight Kemal, this world will never change..." Let us change our own selves then, and let the world chase after us... Αλίκη Καγιαλόγλου (εκτέλεση), Μάνος Χατζιδάκις (μουσική και αφήγηση), Νίκος Γκάτσος (στίχοι). Δίσκος: "Αντικατοπτρισμοί", 1993 "Αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ..." Ας αλλάξουμε εμείς λοιπόν, κι ας αφήσουμε τον κόσμο να μας κυνηγάει... ************************************************************************************ Σχετικά με τα σχόλια: Αναφορές στον Κεμάλ Ατατούρκ είναι εν γένει προσβλητικές και θα σβήνονται Αναμασήματα στίχων χωρίς προσωπικό σχόλιο είναι περιττά και θα σβήνονται Ατελείωτα λογύδρια είναι κουραστικά / εκτός τόπου και θα σβήνονται Σχόλια που δεν είναι στα Ελληνικά ή στα Αγγλικα θα σβήνονται Υβριστικά σχόλια θα σβήνονται Και (θα το λατρέψετε αυτό), σχόλια/γκρίνια επι των παραπάνω κανόνων για τα σχόλια, ναι καλά το υποψιασθήκατε, θα σβήνονται ********************************************************************************* Regarding comments Mentions / comparisons to Kemal Ataturk are by default offensive and will be deleted Quotations of lyrics without personal commentary will be deleted Endless commentary spanning more than 2 entries is tiresome and will be deleted Comments not in Greek or English will be deleted Abusive comments will be deleted **************************************************************************************** Lyrics in English (Narrator) Hear now the story of Kemal, a young prince of the East, descendant of Sinbad, who thought he could change the world, but bitter is the will of Allah, and dark are the souls of men In the eastern lands once upon a time the purse was empty the water stale in Mosul, in Basra in the old date palm in bitterness are crying the children of the desert and a young man of royal blood witnesses the dirge and veers towards it The Bedouins look at him with a sorrowful glance and he swears in the name of Allah that the times will change When the lords heard of the boy's fearlessness they set off with a wolf's fang and a lion's fleece From Tiger to Euphrates and from the earth to the sky they're hunting down the renegade to catch him alive the hordes come down on him like rampant dogs and they take him to the Caliph to tie a noose around his head black honey, black milk he drank that morning before he drew on the gallows his final breath with two old camels with a red war horse at the gates of paradise the Prophet awaits they go now hand in hand and it's cloudy all around but the star of Damascus kept them company in a month, in a year they see Allah in front of them who from his high throne says to foolish Sinbad my defeated wise guy *** times do not change with fire and knife the world always goes forth. (Narrator) Goodnight Kemal this world will never change goodnight *** (here the artist sarcastically uses the word 'ksefteri' i.e. 'grass hawk' meaning a very smart person)




    ΑπάντησηΔιαγραφή