Κλειστά επαγγέλματα και Αριστερά (ΙΙ)

.
Η στρατηγική και η τακτική της Αριστεράς

Τα κλειστά επαγγέλματα για τη μαρξιστική Αριστερά ανάγονται σε μια εποχή που ο κρατικομονοπωλιακός καπιταλισμός εξαναγκάζονταν σε κρατικομονοπωλιακές ρυθμίσεις με σκοπό να θωρακιστεί η πολιτική, κοινωνική και οικονομική συνοχή του συστήματος εκμετάλλευσης των εργαζομένων, έναντι του «κομμουνιστικού κινδύνου», με παράλληλο στόχο τη διάσπαση του κινήματος αμφισβήτησης της εξουσίας του κεφαλαίου. Μιλάμε για τα πραγματικά κλειστά επαγγέλματα και όχι και εκείνα που τα θεωρούν ως «κλειστά» λόγω προδιαγραφών ποιότητας στην άσκησή τους τις οποίες θέλουν να καταργήσουν για να αλωνίζει το πολυεθνικό κεφάλαιο με ανειδίκευτη εργασία.



Για την Αριστερά η κατανομή της κοινωνικής εργασίας και των επαγγελμάτων δεν μπορεί να γίνει αλλιώς παρά μόνο με σχεδιασμένη οικονομία. Ωστόσο εν όσο επικρατεί ο καπιταλισμός οι πολιτικές θέσεις της τείνουν συνολικά στην υπεράσπιση των ανθρώπων αυτών των επαγγελμάτων χωρίς όμως να είναι αναγκαία και η υπεράσπιση της αναχρονιστικής δομής πάνω στην οποία εδράζονται.


Η γενική θέση της Αριστεράς σήμερα μπορεί να συνοψιστεί στα εξής:


1. Οι αλλαγές στα κλειστά επαγγέλματα πρέπει να λαμβάνουν ως κέντρο τον άνθρωπο και όχι τις ανάγκες συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του μονοπωλιακού κεφαλαίου.
2. Μαχητική υπεράσπιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων και απόκρουση της νεοφιλελεύθερης επίθεσης, σε συμμαχία με την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα.
3. Εφαρμογή, εντός του συστήματος των κρατικομονοπωλιακών ρυθμίσεων, σχεδίων προγραμματισμένης ανάπτυξης των «κλειστών κλάδων» στη κατεύθυνση επενδύσεων υποδομών και επίλυσης των στρεβλώσεων (ανισορροπιών κατανομής της κοινωνικής εργασίας) που εμφανίζονται στη πορεία του χρόνου και με κεντρικό στόχο την πλήρη αξιοποίηση των παραγωγικών δυνάμεων και του ανθρώπινου δυναμικού.
4. Στα πλαίσια της προγραμματισμένης ανάπτυξης, ανάπτυξη όλων των μορφών συλλογικής συγκέντρωσης της οικονομικής δράσης, συνεταιριστικής, συνεργατικής και ευέλικτης παραγωγικότητας - εξειδίκευσης - καταμερισμού, με στόχο την ανάπτυξης της συνολικής παραγωγικότητας – αποδοτικότητας κάθε κλάδου και την ορθολογική για τη κοινωνία αξιοποίησή τους.
5. Σχεδιασμένη και προγραμματισμένη μεταβολή του επενδυμένου κεφαλαίου και του αριθμού των απασχολουμένων σε κάθε κλάδο, ανάλογα με την αύξηση της αποδοτικότητας και των αναγκών της κοινωνίας από κάθε επάγγελμα σε κάθε περίοδο.


Παράδειγμα εφαρμογής
Για παράδειγμα, σήμερα ένα σχέδιο προγραμματισμένης ανάπτυξης, εκσυγχρονισμού και συλλογικής συγκέντρωσης της οικονομικής δράσης του μεταφορικού έργου, βγάζει εκτός επαγγέλματος μεγάλο αριθμό φορτηγών και οδηγών. Κάθε άλλο δηλαδή παρά «κλειστό» ήταν. Αυτό το δυναμικό το οποίο με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές καταστρέφεται, με τη προγραμματισμένη ανάπτυξη θα μπορούσε σταδιακά να αλλάξει κατεύθυνση και το μεν υπερβάλλον κεφάλαιο να αξιοποιηθεί σε άλλες δραστηριότητες το δε υπερβάλλον έμπειρο ανθρώπινο δυναμικό να μη μηδενιστεί. Παράλληλα θα αρχίσει η πρόληψη επανάληψης παρόμοιων αδιεξόδων.


Η νεοφιλελεύθερη εξέταση του επαγγέλματος των μεταφορέων μόνο ως μικρό κεφάλαιο που πρέπει να αφανισθεί για λογαριασμό του μεγάλου κεφαλαίου, απλά καταστρέφει για τη χώρα πολύτιμο κεφάλαιο και ανθρώπινο δυναμικό και τα ρίχνει στον Καιάδα της απαξίωσης. Μιλάμε δηλαδή για πολιτική απόλυτης ζημίας.

 Φυσικά μέσα στο πλαίσιο του καπιταλιστικού συστήματος, είναι αδύνατο να μην αναφυήσουν νέες αντιθέσεις και ανισορροπίες με την εφαρμογή παρόμοιων σχεδίων. Ωστόσο οι συνέπειες θα είναι εντελώς διαφορετικές.


Στο σχεδιασμό της πορείας και αξιοποίησης του κάθε κλάδου θα πρέπει να μετέχει αποφασιστικά ο ίδιος ο κλάδος. Η συμμετοχή είναι απαραίτητος όρος ανάπτυξης, εξέλιξης και μείωσης των φαινομένων καθυστέρησης και οικονομικών ανισορροπιών.

Για την Αριστερά καμιά παραγωγική δύναμη και κανένα ανθρώπινο δυναμικό δεν περισσεύει από τη κοινωνική παραγωγή όπως συμβαίνει στον καπιταλισμό.


Οι υποκειμενικοί όροι
Όλα τα παραπάνω για να εφαρμοστούν, εν όσο το καπιταλιστικό σύστημα δεν ανατρέπεται, πρέπει να αποτελέσουν μαχητικές κατακτήσεις των κλάδων. Διαφορετικά δεν πρόκειται να παραχωρηθούν από το μεγάλο κεφάλαιο. Προϋπόθεση για τέτοιες κατακτήσεις είναι η ριζική αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών δυνάμεων μέσα από τη μετωπική δράση των πολιτικών και συνδικαλιστικών φορέων της εργατικής τάξης και των μεσαίων στρωμάτων. Μόνο μια νέα πολιτική ισορροπία μπορεί να εξαναγκάσει το μεγάλο κεφάλαιο να παραχωρήσει θέσεις στο μικρό κεφάλαιο, στους αυτοαπασχολούμενους και στα μεσαία στρώματα με αντάλλαγμα τη προσωρινή σταθεροποίηση του συστήματος.


Σήμερα οι αντιθέσεις του μικρού και μεγάλου κεφαλαίου έγιναν ανειρήνευτες και η λύση της αντίθεσης αυτής μπορεί να γίνει μόνο με την εξάλειψη του μεγάλου κεφαλαίου δεδομένου ότι το μικρό κεφάλαιο θα υπάρχει και στον σοσιαλισμό μέχρι να απονεκρωθεί, με οικονομικούς όρους, στις ανώτερες παραγωγικές σχέσεις. Μέχρι τότε το μεγάλο κεφάλαιο έχει την ευκαιρία να επιβιώνει συμβιβαζόμενο προσωρινά με επί μέρους παραχωρήσεις δικαιωμάτων στα μεσαία στρώματα και στην εργατική τάξη.


Αυτή η κατάσταση στη πραγματικότητα είναι μια πορεία ωρίμανσης των αντικειμενικών και υποκειμενικών όρων για την ανατροπή του κεφαλαίου.

Οι θέσεις της Αριστεράς για τα κλειστά επαγγέλματα και γενικότερα για τα μεσαία στρώματα και την εργατική τάξη πρέπει να προωθούν διαλεκτικά τη μεταρρύθμιση με την επανάσταση. Μεταρρύθμιση απομονωμένη οδηγεί σε αδιέξοδο και μετατρέπεται στο αντίθετό της.


Εδώ η Αριστερά πρέπει να διαχωρίσει τη θέση της από την άκριτη υπεράσπιση των κλειστών επαγγελμάτων και γενικότερα των αιτημάτων του μικρού κεφαλαίου που μάχεται για να μην αλλάξει τίποτα στο όνομα της αντίστασης στους νεοφιλελεύθερους σχεδιασμούς της κυβέρνησης. Η Αριστερά που ενσυνείδητα ή αντικειμενικά ενστερνίζεται παρόμοιες μικροαστικές θέσεις για τα κλειστά επαγγέλματα και φτάνει μέχρι αποσπασματικές μεταβολές χωρίς ρήξεις και χωρίς να δίνει μια ολοκληρωμένη προγραμματική διέξοδο που να φτάνει μέχρι το σοσιαλισμό, είναι απλά μια ρεφορμιστική Αριστερά θεραπαινίδα του συστήματος ή οπαδός της αναχρονιστικής δομής του.